ETİL ASETAT

Görünümü                             : Renksiz, sıvı bileşik
Kimyasal Adı                         : Etil etanoat
Kimyasal Formülü                 : CH3COOCH2CH3
Ambalaj Şekli                        : 190 kg Varillerde, İbclerde, Dökme
Tanımı ve Kullanım Alanları :

Etil asetat (sistematik adıyla etil etanoat, kısaltılmış yazımıyla EtOAc veya EA), CH3COOCH2CH3 formülüne sahip bir organik bileşik. Bu renksiz sıvı bileşik, bazı yapıştırıcılar ve aseton gibi armut suyuna benzer tatlı bir kokuya sahiptir. Etil asetat, etanol ve asetik asitin esteri olup, sanayide güçlü bir çözücü olması nedeniyle sık üretilen bir maddedir. Etil asetat 1985 yılında, Japonya, Kuzey Amerika ve Avrupa'da toplam 400.000 ton üretilmekteydi. 2004 yılına gelindiğinde ise bu sayı dünya çapında yaklaşık 1,3 milyon tonu buldu.

Kullanımı
Etil asetat genel olarak çözücü ve seyreltici olarak kullanılır. Ucuz oluşu, düşük toksin özelliği ve hoş kokusu nedeniyle de tercih edilir. Örneğin reklam afişlerini temizlemek ve oje çıkarmak üzere aseton ve asetonitril içine konularak kullanılır. Bu çözücü, kahvedeki ve çaydaki kafeini uzaklaştırma yetisine sahiptir. Boyalarda aktivatör ve sertleştirici olarak da kullanılan etil asetat, şekerlemelerde, parfümlerde ve bazı meyvelerde kullanılır. Parfümlerde kullanımı sırasında çabucak buharlaştığından dolayı, parfümün kokusunu deride bırakarak yüzeyden ayrılır.

Şarap içindeki durumu
Etil asetat, şaraptaki en bilinen ester olup, gıdalarda kullanılan en bilinen uçucu organik asittir. Etil asetat mayalanma aşamasında üretilir. Bileşiğin aroması taze şaraplarda daha keskindir. Ancak aşırı etil asetat, şarabın kalitesini düşürmektedir. Bu durumda, havadaki oksijenle teması sırasında etanolün asetaldehite dönüşmesi sonucunda olumsuzluk artmakta ve şarabın sirke gibi bir tada ulaşmasıyla sonuçlanmaktadır.

Diğer kullanımlar
Böcekbilim alanında etil asetat böceklerin toplanıp incelenmesi için etkili bir boğucu olduğundan dolayı tercih edilmektedir. İçine etil asetat konulmuş bir öldürme kavanozuna konulan bir böcek, hızla buharlaşan bu bileşiği soluyarak, vücut yapısı zarar görmeden ölmektedir. Higroskopik olmadığından dolayı etil asetat böcekleri yumuşak bırakarak bir böcek koleksiyonu için uygun bir ortam hazırlamaktadır.

Tepkimeler
Etil asetat, asidik veya bazik koşullarda hidroliz edilerek asetik asit ve etanolun yeniden eldesinde kullanılabilmektedir. Bir asit katalizörün kullanılması bu tepkimeyi hızlandırır. Laboratuar ortamında özellikle gösteri amaçlı olarak etil esterler tipik olarak iki aşamada hidroliz edilirler. İlk aşamada stokiyometrik oranda sodyum hidroksit gibi güçlü bir baz bulunur ve sonuç olarak etanol ve etanole karşı tepkime göstermeyen sodyum asetat oluşumu gözlenir:
CH3CO2C2H5 + NaOH → C2H5OH + CH3CO2Na